De AEX-index in Amsterdam stond 3,8 procent lager op 295,80 punten. De MidKap-index daalde 4 procent tot 466,33 punten. De beurzen in Parijs, Frankfurt en Londen verloren tussen 2,5 en 4,3 procent. In New York noteerden de beurzen tot 1,9 procent lager.

In Milaan duikelde de beurs 6,5 procent. Door de aanhoudende zorgen over de schuldenberg van Italië liep ook de rente op de staatsleningen van het land verder op.

Voortslepende schuldencrisis

De voortslepende schuldencrisis in de eurozone kwam weer bovenaan de agenda te staan nadat de Griekse premier George Papandreou had laten weten dat de regering begin 2012 een referendum zal houden over het financiële hulppakket aan het land. De regering wil van de kiezers horen of ze het noodpakket steunen of niet.

Beleggers vreesden dat het hele Europese crisisakkoord, dat vorige week na moeizame onderhandelingen werd bereikt, door het Griekse referendum in gevaar zal komen en kostbare tijd verloren zal gaan.

Verbijstering

De Franse president Nicolas Sarkozy liet weten met verbijstering kennis te hebben genomen van het plan van de Grieken om een referendum te houden. Sarkozy en de Duitse bondskanselier Angela Merkel voerden dinsdag spoedoverleg over het Griekse voornemen.

De onzekerheid over de schuldencrisis en over de gevolgen van het faillissement van het Amerikaanse effectenhuis MF Global zette de Europese bankaandelen onder druk. Ook hebben banken opnieuw miljarden euro's gestald bij de Europese Centrale Bank, waaruit blijkt dat banken elkaar nog altijd geen geld durven uit te lenen.

Verliezen

In Frankfurt zakte Deutsche Bank 8 procent. Op de Parijse beurs voerden BNP Paribas, Société Générale en Crédit Agricole de daling aan met verliezen tussen 12,5 en 16,5 procent. In Amsterdam ging bank en verzekeraar ING ruim 14 procent onderuit en leverde verzekeraar Aegon 9,5 procent in. ING wilde dinsdag niet ingaan op vragen over de eventuele effecten van het faillissement van MF Global voor de bank.

DSM verloor 1 procent en was daarmee de geringste daler in de AEX. Het speciaalchemiebedrijf zag de winst en omzet in het afgelopen kwartaal flink stijgen. De onderneming bevestigde ook de verwachting voor 2011.

Euro hard onderuit

In Zürich zakte Credit Suisse 8,7 procent na teleurstellende derdekwartaalcijfers. De Zwitserse bank kondigde tevens aan nog eens 1500 banen te schrappen.

De euro ging ook hard onderuit en was 1,3650 dollar waard tegen 1,3925 dollar aan het eind van de Europese beurshandel maandag. De prijs van Amerikaanse olie daalde 3 procent tot 90,40 dollar per vat en Brentoliewerd 2,1 procent goedkoper.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl